تنوع‌پذيري باورها در انديشة عين‌القضات همداني - دانلود رایگان
دانلود رایگان پایان نامه تنوع‌پذيري باورها در انديشة عين‌القضات همداني
دانلود رایگان
| تنوع‌پذيري باورها در انديشة عين‌القضات همدانيتنوع پذيري باورها در انديشة عين القضات همداني 1.1. تعريف عملياتي مفاهيم 1.1.1. باور[1] در اولین نگاه، باور، حالتِ موافقت[2] با یک موضوع[3] است که در شخصی پدید می آید. این موضوع اغلب در قالب یک گزاره[4] یا قضيه[5] ابراز مي شود. گاه مراد ما از باور همین جمله یا گزاره ای است که حالتِ موافقت بدان تعلق می گیرد. ممکن است باور برای اشاره به حالت ذهنیِ موافقت با موضوع نیز به کار رود. بسته به اینکه از باور چه معنایی را در نظر داشته باشیم، نوعِ تحلیل و بررسی دربارة باور، متفاوت خواهد بود؛ اما برای روشن شدن معنا و مفهوم[6] هر یک از ارکان این مجموعه، از دقت در جنبه های مختلف آن ناگزیریم. دربارة اینکه آیا هر سطحی از موافقت و پذیرش، نسبت به متعلقِ این حالت را می توان باور دانست یا نه، میان معرفت شناسان اتفاق نظر وجود ندارد. اما در این باره که سطح عمیقی از موافقت با موضوع، باور داشتنِ آن است، اختلاف قابل ملاحظه ای به چشم نمی خورد. ويليم اَلستون[7] دربارة نتایجی که از باور داشتن یک موضوع انتظار می رود، مواردي را بیان کرده اند که می تواند مفهوم باور را برای ما واضح تر کند. اگر ما به گزاره اي باور داشته باشيم، آنگاه مايليم آن را تصديق كنيم و در شرايط مقتضي به عنوان مقدمه اي براي استدلال كردن نظري يا عملي، آن را به كار گيريم. همچنين اگر نقيض آن گزاره را دريابيم متعجب مي شويم و در نهايت با ملاحظة ساير اهداف، تمايلات و باورهايي كه داريم، مايليم به شيوه هايي عمل كنيم كه با صدق آن گزاره متناسب باشد (Alston, 1996: 4). با ملاحظة اين موارد، مي توانيم تحليلي دقيق تر از حالت موافقتي كه به يك موضوع تعلق مي گيرد، به دست آوريم. اما اگر قصد اعتبار سنجي و تحليل هاي معناشناسانه[8] از باور را داشته باشيم، موضوع بحث ما گزاره يا قضية متعلَّق باور خواهد بود. در اين صورت بر خلاف تحليل هايي مانند تحليلِ اَلستون، موضوع، تحليلِ حالتِ ذهني و دروني باوركننده نيست، بلكه همان گزاره اي است كه او بدان باور دارد. وقتي مسئلة اعتبارسنجي و ارزيابي[9] مطرح مي شود، پاي دو عنصر صدق[10] و توجيه[11] به بحث گشوده خواهد شد. در حقيقت، باور تا پيش از آنكه ارزيابي شود، صرفاً گزاره اي بود كه مورد موافقت شخصي قرار داشت اما از پس از گذشتن از آزمون توجيه و روشن شدن صدقِ آن، مي توانيم آن را معرفت[12] مي خوانيم كه امري متفاوت است. باوري را كه لااقل صادق و موجه باشد[13]،مي توان معرفت دانست اما تا پيش از آن ممكن است به معرفت تبديل شود يا صرفاً يك گزارة مورد پذيرش، باقي بماند. 2.1.1. تنوع در باورها[14] وقتي ما دربارة موضوعي واحد، گزاره هاي متعددي داشته باشيم كه بر يكديگر قابل تحويل هم نباشند، با تنوع باورها دربارة آن موضوع مواجه هستيم. اما اين تنوع، ممكن است در دو وضعيت متفاوت قابل تصور باشد. به عنوان مثال مي توان دو گروه از باورها را دربارة شخصي در نظر گرفت: در مقايسه ميان اين دو گروه از باورها، نوعي ناسازگاری[15] در گزاره هاي گروه ب به نظر مي رسد كه در گروه الف اين گونه نيست. تفاوت ميان اين دو گروه از باورها نقطة آغاز بحث در باب تنوع باورها است. تنوع از نوع گروه ب كه مستلزم نوعي ناسازواري است، مي تواند زمينة ايجاد مسئله اي[16] قابل بحث را پديد آورد. در حقيقت، مسئله از جايي آغاز مي شود كه به نحوي پاي تناقض در مجموعة باورهاي ما در مورد يك موضوع گشوده شود. در چنين شرايطي احتمال دارد با سه وضعيت روبه رو شويم؛ الف) تناقض قطعي و آشكار، يعني موردي كه هم تناقضِ مسلم باشد و هم تناقض بودن آن آشكار باشد. ب) تناقض قطعي ولي پنهان، در اين موارد گرچه ظاهراً متوجه تناقضي نمي شويم اما با تحليل مي توان تناقضي مسلم را كشف كرد. ج) تناقض نمايي[17]، يعني تناقضي ظاهري كه مي توان با تحليل آن را از ميان برداشت. به نظر مي رسد اگر با تناقضي واقعي مواجه باشيم، چاره اي جز طرد يكي از دو طرف باقي نمي ماند. البته راه ديگر انكار اصل امتناع تناقض است كه اين راه نيز خلاف منطق و عقل سليم است. اما در خصوص مواردي كه در ظاهر تناقض به نظر مي رسند اما مي توان با تحليل به نتيجه اي خلاف اين تصور اوليه دست يافت نيز شرايط متفاوتي قابل تصور است. احتمال دارد يك نمونة تناقض نما ساختار بسيار ساده اي داشته باشد و به راحتي امكان رفع تناقض نمايي در آن ميسر شود. اما شايد نمونة مورد نظر تا حدي پيچيده باشد كه با دقيق ترين تحليل ها نيز هنوز در خصوص متناقض يا متناقض نما بودن آن يقين حاصل نشود. به هر تقدير اگر سازوكار نظري منسجم و قابل دفاعي براي رفع احتمال تناقض در خصوص نمونه هاي منتاقض نما در اختيار داشته باشيم، مي توانيم در مورد هر نوع نمونه اي، اعم از ساده يا پيچيده آن را به كار بريم. جستجو براي يافتن اين سازوكار نظري را در بحث از قابليت تنوع در باورها مي توان پيگيري كرد. 3.1.1. تنوع پذيري باورها[18] دشواري هاي ارزيابي و حكم كردن دربارة باورها زماني بر ما آشكار مي شود كه با ترديد[19] و فقدان يقين[20] در خصوص آن ها روبه رو شويم. وقتي ما يقين خود را در خصوص باوري از دست دهيم، در آستانة راهي قرار خواهيم گرفت كه ممكن است ما را به شكاكيت[21]، نمي دانم گويي[22] و نسبي گرايي[23] برساند. حال بايد ديد چگونه چنين اتفاقي رخ مي دهد؟ فرض مي كنيم با وضعيتي مواجهيم كه در مورد صدق يا كذب باورهايمان دربارة موضوع الف، يقين نداريم. در چنين وضعيتي هرچه از ميزان يقينمان بيشتر كاسته و بر ترديدمان افزوده شود، به آستانة شكاكيت دربارة اين موضوع نزديك تر مي شويم. وقتي به جايي رسيديم كه ديگر حتي توان حكم كردن بر اساس احتمال را نيز نداشتيم و احتمال صدق و كذب گزاره ها براي ما مساوي بود، راهي پيش روي خود خواهيم يافت و آن به تعليق درآوردن حكم[24] است. نمي دانم گويي، ظاهراً شيوه اي حكيمانه است و ممكن است در بسياري موارد به لحاظ نظري[25] نيز برايمان مشكلي پديد نياورد، اما آيا به لحاظ عملي[26] نيز چنين است؟ آيا زيستن بر پاية شكاكيت و نمي دانم گويي، ممكن و معقول است؟ البته ممكن است در پاره اي موارد كه موضوع كاملاً نظري، انتزاعي و دور از ورطة عمل است، بتوان با چنين تدبيري راه پيمود؛ اما ظاهراً زندگي بر اين اساس، ممكن يا لااقل معقول نيست. [1] belief [2] assent [3] object [4] sentence [5] proposition [6] notion [7]William P.Alstonمعرفت شناس برجستة آمريكايي (1921- 2009). [8] semantic [9] evaluation [10] truth [11] justification [12] knowledge [13] تا پيش از مثال هاي نقضي كه گتيه در 1963 مطرح كرد، تعريف سه بخشي از معرفت يعني باور صادق موجه معتبر بود اما پس از انتشار مقالة مختصر وي، در اين خصوص اختلاف نظر پديد آمد. اما عموم معرفت شناسان هنوز معتقدند كه مؤلفه هاي صدق و توجيه، شروط لازم ـ هرچند ناكافي ـ براي تحقق معرفت هستند (نك.Pojman, 2001: 83 ). [14] Variety of beliefs [15] inconsistency [16]problem [17]paradox [18]Variability of beliefs [19]doubt [20]uncertainty [21]skepticism [22]agnosticism [23]relativism [24] epoche [25] theoric [26] practic فصل اول؛ كليات 1 1.1. تعريف عملياتي مفاهيم 2 1.1.1. باور 2 2.1.1. تنوع در باورها3 3.1.1. تنوع پذيري باورها4 2.1. مباني نظري تنوع پذيري باورها6 1.2.1. تنوع پذيري بر اساس پويايي موضوع باور 6 2.2.1. تنوع پذيري بر اساس پويايي باوركننده7 3.2.1. تنوع پذيري باورها بر اساس پويايي اظهار باور 9 4.2.1. تنوع پذيري باورها بر اساس تلفيقي از عوامل پويا11 3.1. عين القضات همداني 12 1.3.1. آثار 14 1.1.3.1. زبدة الحقائق 15 2.1.3.1. تمهيدات 16 3.1.3.1. شكوي الغريب 17 4.1.3.1. نامه ها18 2.3.1. روش شناسي آثار 19 1.2.3.1. مفهوم خطابه 20 1.1.2.3.1. افلاطون 20 2.1.2.3.1. ارسطو 21 3.1.2.3.1. گادامر 23 2.2.3.1. عين القضات و خطابه 25 4.1. بيان مسئله 28 5.1. فرضيه ها29 6.1. پيشينه 30 فصل دوم؛ديدگاه قاضي درباره اختلاف عقايد و ارتباط آن با تنوع پذيري باورها 34 1.2. درآمد 35 1.2.2. مفهوم پيش داوري 36 2.2.2. ارزش داوري دربارة نقش پيش داوري ها در فهم 37 3.2.2. عين القضات و مسئلة پيش داوري 39 3.2. انتقاد از فهم نادرست 42 1.1.3.2. دو تلقي از ماهيت زبان و مسئلة ارزيابي فهم 44 2.3.1.2. عين القضات و ارزيابي فهم 48 1.2.1.3.2. عقيدة قدريان 48 2.2.3.1.2. عقيدة سوفسطائيان 52 3.2.1.3.2. ارتباط اسم و مسما65 4.2.1.3.2. تغيير اخلاق 68 5.2.1.3.2. ساير نمونه ها71 2.3.2. نتيجه 73 4.2. انتقاد از تسرّي هاي بي وجه 74 5.2. نتيجه 77 فصل سوم؛ مباني و پيش فرض هاي قاضي دربارة اختلاف عقايد 80 1.3. درآمد 81 2.3. مباني و پيش فرض هاي معرفت شناختي 81 3.3. مباني و پيش فرض هاي زبان شناختي 92 1.1.3.3. ارسطو و فرارَوي از معناي عادي لفظ 93 2.1.3.3. زبان شناسان مسلمان و فراروي از معناي عادي لفظ 94 1.2.3.3. مجاز و استعاره از نظر عين القضات 99 2.2.3.3. تشابه از نظر عين القضات 103 نتيجه 108 1.4. جمع بندي ديدگاه عين القضات 109 2.4. ديدگاه عين القضات و مسئلة تنوع پذيري باورها111 كتاب شناسي 113 دریافت فایل جهت کپی مطلب از ctrl+A استفاده نمایید نماید |